වෙලාව හවස තුන පමණ වන්නට ඇත. ඉරිදා දින කම්මැලිකම නිසාම මා කාමරයට වී නිදා සිටියෙමි. තොර තෝංචියක්‌ නැතිවම නාද වෙන ජංගම දුරකථනය නිදි යහනේ සිටම මා ඇමතුම් ලබා ගත්තේ තරමක්‌ කෝපයෙනි.
මචං මම දිල්ශාන්. ඔයා හරියටම හෙට එනවද කියලා දැන ගන්නයි කථා කළේ. ගොඩක්‌ දේවල් ලෑස්‌ති කර ගන්න තියෙනවා යනවා නම් ගමනට. ඇමතුමත් සමඟ මාගේ ඔලුව යකාගේ කම්මල තරම් විය. දිල්ශාන් මාගේ පැරැණි මිතුරෙක්‌. කලකට ඉහත මා එක්‌තරා ගුවන් විදුලි නාලිකාවක සේවය කරන කල්හි ඔහු ද එම නාලිකාවට සම්බන්ධව සේවය කළේය. විශ්‍රාමික වන ජීවී නිලධාරියකු වූ දිල්ශාන්ගේ පියාගේ හදිසි මරණයෙන් පසු රැකියාවට සමු දීමට සිදු වුයේ ඔවුන්ගේ තේ වතු සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාර බලා කියා ගැනීමට ඔහුගේ මවට සහ නැඟණියට නොහැකි වූ නිසාවෙනි.
දිල්ශාන්ගේ පියා වනජීවී නිලධාරියකු ලෙස කටයුතු කරන කාලයේ දිනක් හදිසියේම සප්තකන්‍යා කඳුවැටියේ මාර්ටින් එයාර් ඩී. සී. 08 ගුවන් යානය අනතුරට පත් වූ ප්‍රදේශයේ මෙහෙයුමක්‌ සඳහා යැමට සිදු වී තිබිණි. මේ සඳහා පහළොස්‌ දෙනෙකුගෙන් යුත් වනජීවී නිලධාරීන් හා පොලිස්‌ නිලධාරීන් ද සමඟ ඔවුන් කැලයට වැදී ඇත්තේ දඩයක්‌කරුවන් සහ දැව ජාවාරම්කරුවන් අත්අඩංගුවට ගැනීමේ අදහසිනි. එය ඉතා දුෂ්කර මෙහෙයුමක්‌ බව දිල්ශාන්ගේ පියා දිනක් මා සමඟ ද පවසා තිබිණි. මේ පිළිබඳ විස්තර මා හට පවසද්දීත් මෙහෙයුම සිදුවී වසර පහළොවකටත් වඩා වැඩි බව අඩවි වන නිලධාරියකු වූ වික්‍රමසූරිය මහතා මා හට පවසා අදට වසර තුනකට ආසන්නය. ඔහු මියගියේ හරියටම මීට මාස හයකට පෙර බව මතකය.
මෙම මෙහෙයුමේ විශේෂත්වය වූයේ දිල්ශාන්ගේ පියා ඇතුළුවනජීවී නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙකුටම සප්තකන්‍යා ඝන වනාන්තරයේදී හමු වූ සුදු ජාතික රූමත් තරුණියක්‌ නිසාවෙනි. මේ සඳහා සහභාගි වූ නිලධාරීන්ට නොයෙකුත් ගැටලුවලට මුහුණ පාන්නට සිදු වූයේ සිදුවූ අසාමාන්‍ය හේතූන් නිසාමය. කැලයට ඇතුළු වූ ඔවුන් කණ්‌ඩායම්වලට බෙදී කටයුතු කිරීමට කථිකා කරගෙන ඇත. ඒ අනුව වනය තුළදී තිදෙනෙකු බැගින් වූ කණ්ඩායම් වලින් සැදුම් ලද අතර එක් කණ්‌ඩායමකට එක් ගිනි අවිය බැගින් ද ගමන් කථනය බැගින් ද තිබූ බව කියවේ. යානය වැටුන ඉසව්වට ළං වත්ම රාත්‍රි කාලයේදී වේදනාත්මක අඳෝනා හා කෑ ගැසීම්වලින් ද අඩුවක් නොවූ බව වික්‍රමසූරිය මහතා අනාවරණය කර තිබිණි.
මීට වසර ගණනකට ඉහත දී සුදු තරුණිය හමු වූ අයුරුත් ඇයගේ රුව බොහෝ සෙයින් මාර්ටින් එයාර් ගුවන් අනතුරින් පසු හඳුනා ගැනීමට හැකිව තිබූ ගුවන් සේවිකාවකගේ මළ සිරුරකට සමාන බවත් වික්‍රමසූරිය මහතා අප සමඟ පවසා තිබේ. වනගත වූ දෙවැනි දිනයේම ඔවුන්ගේ කණ්‌ඩායම ගුවන් අනතුර සිදු වූ ප්‍රදේශය ආසන්නයේ කඳවුරු ලෑමට සූදානම් කර ගත්තාය. එක් අයකු කූඩාරම අසල මුර කිරීමටත්, අනෙක්‌ දෙදෙනා නිදා ගැනීමටත් මාරුවෙන් මාරුවට එසේ මුර කිරීමටත් තීරණය කළේ ජාවාරම්කරුවන් ගෙන් සහ වන සතුන්ගෙන් ඇතිවන පීඩා වලකා ගැනීමටය. එදින මධ්‍යම රාත්රිය ආසන්නයේ මුරය යෙදී තිබුණේ වික්‍රමසූරිය මහතාට ය. බෝර 12 රිපිටර් තුවක්‌කුවත් ඔලුව ලොකු එවරෙඩි විදුලි පන්දමකුත් ඔහු සතු විය. කුඩා දිය පහරවල් වලින් පෝෂිත වූ සප්තකන්‍යා කුමරියගේ කඳුලුවලින් සැදුම් ලත් ඔවුන්ගේ කූඩාරම ළඟින් ගලා ගිය දිය පහරේ හෝ හෝ හඬ මහත් මූසල භාවයක්‌ මේ සුවිසල් වනයට එක් විය.
නිදි වර්ජිතව සිටි වික්‍රමසූරිය මහතාට ගලා යන දිය පහරින් ඉංග්‍රීසි බසට සමාන බසින් සෙමෙන් ළයාන්විත ගීයක්‌ මුමුණනු ඇසීම මහත් පුදුමය ගෙන දෙන්නක්‌ විය. ජාවාරම්කරුවන් අතර ඉංග්‍රීසි තරුණියක්‌ කිසිසේත්ම මේ සුවිසල් වනයේ සිටිය නොහැක. කෙසේ වෙතත් ප්‍රදේශය කෙතරම් සෝදිසි කළ ද කිසිවකු ද සොයා ගැනීමට ඔහුට නොහැකි විය. පසුදා උදේ මිතුරන් දෙදෙනාට ද සිද්ධිය පැවසූ වික්‍රමසූරිය මහතා ඔවුන්ගෙන් මහත් අපහසුතාවයට පත් වූයේ ඔහුව බරපතළ ලෙස සමච්චලයට ලක් කළ නිසා ය. පසුව නිගමනය වූයේ කුරුල්ලෙකුගේ හෝ වෙනත් සතෙකුගේ හඬක් විය හැකි බව ය. දවල් කාලය සෙමෙන් ගෙවෙමින් තිබිණි. ඔවුන් කැලයේ මුර සංචාරය කරද්දී අනතුරට පත් යානයේ මළ කෑ සුන්බුන් කොටස්‌ ද මගීන්ගේ ඇට කැබලි ද හමු වී තිබිණි.
සුපුරුදු පරිදි ඒ සුවිසල් කඳු වැටියේදී එදින රාත්‍රියටත් ඔවුනට මූණදීමට සිදු වූයේ ජාවාරම්කරුවන් ගැන කිසිදු හෝඩුවාවක්‌ හෝ සොයා ගැනීමට අපොහොසත්ව සිටියදී ය. ඔවුන්ගේ අනෙකුත් කණ්‌ඩායම්වලට ද තත්ත්වය එසේම විය. වෝකි ටෝකි යන්ත්‍රය මගින් අමතර බැටරි සහ ආහාර ගෙන එන ලෙස ප්‍රධාන කාර්යාලය දැනුවත් කළ ඔවුන් පෙර සිටි ස්‌ථානයේදී ම රාත්‍රියට මුහුණදීමට සූදානම් විය. එදින මධ්‍යම රාත්රිය මුරය යෙදී තිබුණේ වික්‍රමසූරිය මහතාගේ මිතුරා වූ කමල් පෙරේරාටය. ඔහු තරුණ වන නිලධාරියෙකි. රාත්රිය උදා වෙමින් පැවතුණි. උල ලේනුන්ගේ මූසල නාදයත් නරින්ගේ උඩු බිරීමත් වේගවත් මූසල සුළං හඬත් දිය පහරේ හෝ හෝ හඬත් වනයට එක් කළේ මහත් භයංකාරයකි. කමල් තමා සතු වූ රිපීටර් ගිනි අවිය සුරතෙහි දරා සිටියේ ඕනෑම සතුරෙකුට මුහුණදීමේ සූදානමෙනි. බැටරි දුර්වල වී යැම නිසා වනයට පැමිණි අනෙක්‌ කණ්ඩායම් සමඟ පණිවුඩ හුවමාරුව ද මේ වන විට ඇනහිට තිබුණි.
මධ්‍යම රාත්රිය උදාවෙමින් තිබිණි. ඉංග්‍රීසි බසට සමාන බසකින් තරුණියක්‌ ගීතයක්‌ ගායනා කරනු කමල්ට පැහැදිලිව ඇසෙන්නට වීමෙන් දෙලෝ රත්විය. දවල් කාලයේදී වික්‍රමසූරිය මහතා මේ පිළිබඳ පැවසූ විට ඔහුට සමච්චල් කළ ආකාරය කමල්ට මැවී පෙනෙන්නට විය. ගීතය තව තවත් පැහැදිලිව ඇසෙන්නට විය. දෙපාරක්‌ නොසිතූ කමල් අසල වූ දිය පහර දෙසට විදුලි පන්දම යොමු කළේය. පුදුමයකි. මේ මහ රෑ ඝන වනයේ සුදු තරුණියක්‌ නිරුවතින් දිය නාමින් සිටියාය. කමල් වෙව්ලන්නට විය. මේ සීතල රාත්‍රියේ මුළු සිරුරම දහඩියෙන් නැහැවී තිබිණි. අත වූ ගිනි අවිය වෙව්ලන දැතින් යුතුව කමල් ඇය දෙසට එල්ල කළේය.
“කවුද ඔතන, හෙළවුණොත් වෙඩි තියනවා.” කමල්ගේ විධානයට ඇය අවනත නොවූවාය. නග්න වූ ධවල ශරීරයෙහි රුවට කමල් වසඟ වූවා වැනිය. සුදු පැහැති කුඩා පියයුරු ඇය හිරිමල් නොයිඳුල් තරුණියක්‌ බව කියා පෑවාය. ගිනි අවිය ඈ දෙසට එල්ල කර ගත් කමල් දිය පහර අසලට ළං වන්නේ ඇයව අත්අඩංගුවට ගැනීමට හෝ මෙල්ල කර ගැනීමේ අදහසිනි. “හෑන්ස්‌ අප්” කමල් ගිගුරුවේ වහාම තමන්ට යටත් වන ලෙස සංඥා කරමිනි. “ඇයි මම ඔයාට යටත් වෙන්නේ” ඇය පෙරළා ප්‍රශ්න කළාය. සඳ එළියට දිලිසෙන අගේ දෙකළවා හා නග්න සිරුර විදුලි පංදම් එළියට දිළිසුණේ මිහිබට සුරඟනක්‌ සිහි කරමිනි.
“ඔයා කවුද?” “මං කවුරු වුණත් ඔයාට මොකද” “ඒක හරි. ඒත් මං මෙතන කරන්නේ රාජකාරියක්‌. මට ඔයා කවුද කියලා දැන ගන්නම වෙනවා” කමල් එසේ පැවසුවේ ඇය දෙසට එල්ල කර තිබූ රිපීටර්අවිය පහතට හෙළමිනි. “මම කාටවත් වැරැද්දක්‌ කරන් නෑ. කැලේට ඇවිල්ලත් අවුරුදු ගානක් වෙනවා. ඉතින් ඇයි මට කරදර කරන්නේ” “ඔයා කොහොමද මෙහෙට ආවෙ” “ඒක දිග කතාවක්‌” ඇය දිග සුසුමක් හෙළුවාය. හිවලුන්ගේ උඩුබිරුම වනාන්තරය දෙසින් තාමත් ඇසෙන්නේ තොර තෝංචියක්‌ නැති ලෙසිනි.
කමල් ඇය වෙත ළං වූයේ තවමත් සිහින ලොවක සිටින්නේ දැයි සිතමිනි. මේ සුන්දර ධවල තරුණියගේ නග්න සිරුර දැකීමෙන් ඔහු උමතු වී සිටියේය. ඇය ආසන්නයට පැමිණි කමල් එක්වරම සුදු තරුණිය බදාගත්තේය. පුදුමයකි. ඇගේ කිසිම විරුද්ධත්වයක්‌ ඇති නොවුණි. “ප්ලීස්‌….. ඔයාගෙ යාළුවො දකින්න පුළුවන්. අපි පොඩ්ඩක්‌ පල්ලෙහාට යං.” ඇගේ ඉල්ලීමට ඔහු එකඟ විය. හැඟීම් ඇවිස්‌සී පොදිකමින් හද තුළ තෙරපෙන බව කමල්ට පසක්‌ වී තිබිණි. වාත්තු කෙරුවාක්‌ බඳු ඇගේ නග්න සිරුර දිව්‍යාංගනාවක්‌ පරදන බව කිව යුතුය. “අනේ මගෙ ළඟට එන්න.”
ඇගේ ආයාචනයෙන් කමල් උපරිම ප්‍රයෝජන ලබා ගත්තේය. පරතෙරක්‌ නොපෙනෙන සප්තකන්‍යා කොමළියගේ සියුමැලි වන ලැහැබ තුළ ඔවුන් රිසි සේ රති සුව වින්දාහ. සුදුතරුණියගේ සිහින් කෙඳිරිලි හඬ සුවිසල් වනය තුළ පැතිරෙද්දී කමල්ගේ සිරුර දහදියෙන් තෙත් වී තිබිණි. කුරුල්ලන්ගේ කිචි බිචි නාදය වනය තුළ රැව් දෙද්දී වන ජීවී මිතුරෝ කමල් සොයන්නට විය. ඔහුට අයත් පාවහන් යුගල පහළ දොළ ළඟ තිබෙනු මුලින්ම දුටුවේ වික්‍රමසූරිය මහතායි. පළපුරුදු බුද්ධිමත් නිලධාරියෙකු වූ ඒ මහතා කඳු ගැටයෙන් පහළට වෙන්නට කුඩා අතු රිකිළි පොඩි වී තිබෙනු දැකීමෙන් මහත් කලබලයට පත් විය. අනිවාර්යයෙන් ම කමල්ට අනතුරක්‌ සිදු වී ඇති බව ඔහුට වැටහිණි. ඔවුන් සතු එකම ආරක්‍ෂකයා වූ රිපීටර් ගිනි අවිය ද කමල් සමඟ අතුරුදන්වීම කණ්‌ඩායම මහත් අසරණ කිරීමට සමත් වී තිබිණි. වෝකි ටෝකි යන්ත්‍රයෙන් අනෙකුත් කණ්ඩායම් සම්බන්ධ කර ගැනීමට නොහැකි වූයේ ගුවන් විදුලි සංඥා ඉතාමත් දුර්වල මට්‌ටමක පැවති හෙයිනි. කෙසේ වෙතත් කමල් සොයා ගැනීමට කඳු ගැටයෙන් පහළට බැසීම ඔවුන්ගේ තීරණය විය.
කඳු ගැටය පාමුල නිරුවතින් මියගොස් සිටි කමල් මහතාගේ සිරුර වික්‍රමසූරිය මහතා ඇතුළු වනජීවී නිලධාරි කණ්‌ඩායම මගින් සොයා ගන්නා විට සවස තුන ද පසු වී තිබිණි. ඔහුගේ ඇඳුම් ද රිපීටර් ගිනි අවිය ද ඔහු අසල විය. ගැටලුවකට තිබුණේ කමල් ඇඳ සිටි සියලුම ඇඳුම් පිළිවෙළකට ගලවා තිබීම හා ගිනි අවිය ද ආරක්‍ෂිත අගුල දමා තිබීම හේතුවෙන් කමල්ට කැලයේ සිටින ජාවාරම්කරුවන්ගෙන් කරදරයක්‌ සිදු වී දැයි තිබූ හැඟීම ඔවුන්ගෙන් ඉවත් වීමට හේතු විය. මුණින් අතට වැටී තිබූ නිරුවත් මළ සිරුර ඉවත් කිරීමට යැමේදී මිය යැමට පෙර කමල්ට ශුක්‍රාණු පහව ගොස් තිබූ බව ද දැක ගත හැකි විය. ඔහුට කුමක්‌ සිදුවීද මහත් ප්‍රහෙලිකාවකි.
මළ සිරුර මහත් පරිශ්‍රමයකින් ඔවුන් සිටින කඳවුරු භූමිය වෙත ගෙන ඒමට වනජීවී නිලධාරීන් කටයුතු කළහ. ඔවුන් මැදි වී ඇත්තේ ගැටලු රාශියකටය. එක් අතකින් ප්‍රධාන කාර්යාලය සම්බන්ධ කර ගැනීමට නොහැකි වීමත්, කැලයට ඇතුළු වූ අනෙකුත් කණ්ඩායම් සමඟසම්බන්ධතා ඇනහිටීමත් ආහාර හිඟ වීමත් නිසා ඔවුන් උභතෝකෝටික ප්‍රශ්න රාශියකට මුහුණ දුන්හ. සියල්ලටම වඩා ගැටලුව වූයේ භයානක ලෙස මියගොස් ඉදිමී කුණු වීමට ආසන්නව තිබූ කමල්ගේ සිරුරට කුමක්‌ කරමුද යන්නයි. රාත්‍රි කාලයේ හිවලුන් මළමිණිය ඇදගෙන යාවිදෝ ඇති වූ සැකය නිසා ඔවුන් සිරුර ගසක එල්ලීමට කටයුතු කළහ. උදව් ලැබෙන තුරු මේ ස්ථානයේ කඳවුරු ලාගෙන සිටීමටත්, රාත්‍රියේ සියලු දෙනා නිදි වර්ජිතව සිටීමටත් වික්‍රමසූරිය මහතා ඇතුළු අනෙකුත් නිලධාරීන් තීරණය කළේ වෙනත් විකල්පයක් නැති නිසාවෙනි.
සියලු දෙනා අකමැත්තෙන් සිටියදී රාත්රිය උදා විය. නිලධාරීන්ගේ මානසිකත්වය කුඩා දරුවන්ට සමාන විය. පාළු කැලයේ දොල පහර අඳෝනා නගමින් ගලා යමින් තිබිණි. විඩාබර වූ ඔවුන් රැහැයියන්ගේ නාදයෙන් පවා තැති ගත්හ. සම්බන්ධතාවය ගිලිහුණු රේඩියෝව ද චුරු චුරු හඬ නඟමින් තිබිණි. ඔවුන් සිටියේ කුමක්‌ සිදුවෙයිදෝ දෙගිඩියාවකිනි. ආහාර සකසා ගත්තද, කමල්ගේ මළ කුණෙන් වහනය වන දුර්ගන්ධය හේතුවෙන් කෑම ගන්නවා තබා ඔක්‌කාරය නොකර සිටියේ ඉතා අමාරුවෙනි. “මොනව වුණත් අපි කල්පනාවෙන් ඉමු” වික්‍රමසූරිය මහතා එසේ පැවසුයේ බෝර 12 අර්ධ ස්‌වයංක්‍රීය රිපීටර්Êතුවක්‌කුව සුරතට ගනිමිනි.
කෙමෙන් මධ්‍යම රාත්රිය ළං විය. ලතින් භාෂාවට සමාන ලයාන්විත ගීතය දොළ පාර දෙසින් ඇසෙන්නට විය. වික්‍රමසූරිය ඇතුළු කම්පනයට පත් නිලධාරීන් යුහුසුළු විය. ‘ක්‌ලික්‌’ හඬින් ගිනි අවියේ ආරක්‍ෂිත අගුල ඉවත් විය. විදුලි පන්දම් එළියට ධවල තරුණිය දිස්‌වූයේ දෙවඟනක්‌ මෙනි. ”දෙයියනේ සුද්දියෙක්‌” වික්‍රමසුරිය මහතාට කෑ ගැසිනි. ඇය නිරුවතින් දිය නාමින් සිටියාය. බියට පත්ව සිටි නිලධාරීහු ඇය දෙසට වෙඩි තබන ලෙස ඉල්ලා සිටි අතර වික්‍රමසූරිය මහතා අන්දුන් කුන්දුන් විය. ‘චීෆ් ඔය හොල්මනක්‌ ඉක්‌මනට වෙඩි තියන්න” මේකිට පණ තිබුණොත් මේකි තමා කමල්ව මරලා තියෙන්නෙත්. සිතීමට වේලාවක් නැත. දිය නාමින් සිටි සුදු තරුණිය දෙසට එල්ලය ගත් වික්‍රමසූරිය මහතා මහා වනය දෙවනක්‌ කරමින් පිට පිට වෙඩි දෙකක් ඇය දෙසට මුදා හැරියේත් තරුණිය දොළ පහරට ඇද වැටුනේත් එකම අවස්‌ථාවකය.
දෙයියනේ කෙල්ල ඇළට වැටුනා අපි ගිහින් බලමු වික්‍රමසූරිය මහතාගේ නියෝගය මත නිලධාරීන් දොළ පහළ පරීක්ෂා කළද මළ සිරුරක්‌ සොයා ගැනීමට නොහැකි විය. උදේට බලමු සමහර විට කෙල්ල බයට ඇළට වැටෙන්නට ඇති. මේ රෑ කන්ද බහින්න ගියොත් අපිටත් අනතුරක්‌ වෙන්න පුළුවන් ඔවුහු කුඩාරමට ගියහ. කලින්ම ඇතුළු වූ නිළදරුවා ගියාටත් වඩා වේගයෙන් වික්‍රමසූරිය වෙත දිව ආවාය. චීෆ් අරකි කුඩාරම ඇතුලෙ. මැරිලාවත් වෙඩි වැදිලාවත් නෑ. හෙලුවැල්ලෙන් ඇතුලෙ ඉඳගෙන ඉන්නවා අපි ඇතුලෙම ඕකිව ඉවරයක්‌ කරමු. කනිෂ්ඨ නිලධාරියා වික්‍රමසූරියගෙන් අවිය උදුරා ගැනීමට උත්සාහ කළද එයට ඉඩ නොදුන් වික්‍රමසූරිය කූඩාරමට ඇතුළු වූයේ සිදු වූ දෙය හරි හැටි දැන ගැනීමටය. නෙළුම් මලක්‌ සේ ඇය කුඩාරම මැද නිරුවතින් වැතිර සිටියාය.
කරුණාකරලා ඔය ළමයා ඔතනින් නැගිටිනවාද. ඔයගොල්ල මට මොකද කරදර කරන්නෙ. අපි කාටවත් කරදර කරන්නෑ අපි කරන්නෙ රාජකාරිය. රාජකාරිය කියලා මට වෙඩි තියන එක හරිද. වෙඩි තියන්න සිද්ධ වුණා කට්‌ටිය ඔක්‌කොම කලබල වෙලා. ඔයා මොකද කැලේ කරන්නෙ. කොච්චර කල් වෙනවද මෙහෙට ඇවිත්. මම ගොඩක්‌ කල් ඉඳන් මෙහෙ ඉන්නවා. ඔයා තනියමද ඉන්නෙ. ඔව් මම දැන් තනියම ඉන්නෙ. ළඟක්‌ වෙනකම්ම මගෙ මහත්තයත් හිටියා. හැබැයි හිටි හැටියෙම එයා නැතිව ගියා. අහසට ඇදිලා ගිහින් එකපාරට නොපෙනී ගියා. ඔයාගෙ මහත්තයා කව්ද. මගේ මහත්තයා තමයි මාර්ටින් එයාර් ප්ලේන් එකේ පයිලට්‌. එතකොට ඔයා. මම මාර්ටින් එයාර් සමාගමේ ගුවන් සේවිකාවක්‌. විවාහ වෙලා හිටියේ ඩී. සී 08 යානයේ ප්‍රධාන නියමු ස්‌මිත් එක්ක. එතකොට කමල්ට මොකද වුණේ. එයා පිස්‌සුවෙන් වගේ මගේ පස්‌සෙන් ආවා. සර්පයෝ කාලයි මැරුනෙ. ඒකට මගෙ සම්බන්ධයක්‌ නෑ. ඇය සියලු විස්තර හෙළි කළේ ඔවුන් විමතියට පත් කරමිනි.
එදා ලංකාවෙ ගුවන් තොටුපලෙන් හරියට සිග්නල් දුන්නනම් අපිට මෙහෙම වෙන් නෑ. ඒ ගොල්ල වැරදියට සිග්නල් දීලා අපේ යානය මේ කන්දෙ හැප්පෙන්න සැලැස්‌සුවා. අන්තිමට මගෙ මහත්තයාගේ වැරැද්ද කියලා පත්තරවල දැම්මා. ඒ ඔක්‌කොම බොරු. වැරැද්ද ලංකාවේ කන්ට්‍රොaල් රූම් එකේ. ඒ ගොල්ල හරියට වැඩ කරානම් අදත් අපි ජීවතුන් අතර. අපිට මෙහෙම කරේ ඔය ගොල්ල. ඉතින් මං මොකටද ඔයාලට බය වෙන්නෙ. ඊට අමතරව වසර ගණනකට පෙරදී යානය අනතුරට පත් අවස්ථාවේ මිය ගිය ඔටාන්යාගේ සිරුර අනතුරෙන් ගල් දෙබොක්‌කාවක්‌ අතරට විසි වූ බවත් කිසිවෙකු එය සොයා නොගත් බවත් තුවාල සිදු වී කුස ගින්නේ ඉතා කනගාටුදායක ලෙස මිය ගිය බවත් හැකිනම් මළ සිරුර තිබූ ස්ථානයට ගොස් ඇට කැබලිති මිහිදන් කර දමන ලෙසත් ඉල්ලා සිටියාය.
වික්‍රමසූරිය ඇතුළු නිලධාරීන් මෙම සිද්ධියෙන් බොහෝ කම්පනයට පත්ව සිටියහ. එහෙත් කමල්ගේ මරණය හා ඇති වූ අනෙකුත් සිද්ධීන් හේතු කර ගෙන ඇගේ සිරුර තිබූ ස්ථානය ඔවුන්ට සොයා ගැනීමට නොහැකි වී ඇත. නමුත් පළපුරුදු නිලධාරියෙකු වූ වික්‍රමසූරිය මහතා මැනවින් එම ස්ථානය සිතියම් ගත කර තිබිණි. ඔහු මිය යන විට පුතු වූ මා මිතුරාගෙන් කළ අවසාන ඉල්ලීම වූයේ මිතුරන් සමග එම ස්ථානය සොයා ගොස් ගුවන් සේවිකාවගේ අස්‌ථි කොටස්‌ සොයා ආගමික වතාවත් ඉටු කර මිහිඳන් කරන ලෙසය. මා මිතුරා මා එහි ගෙන්වා ගැනීමට මෙතරම් උනන්දු වන්නේ සප්තකන්‍යා කඳු වැටිය වෙත යැමට ඔහු විසින් සියල්ල සූදානම් කර තිබූ බැවිනි. මස්‌කෙළිය ප්‍රදේශයේ මා මිතුරාගේ නිවසට යන විට රෑ බෝ වී තිබුණි. ඔවුන් ඉතා සෙනෙහසින් මා වැළඳ ගත් අතර පසුදා උදෑසන කන්‍යාවන්ගේ කඳු වැටිය බලා පිටත්වීමේ අදහසින් රාත්‍රී නිදි දෙව්දුව වැළඳ ගතිමි.
එදින වැසි බර දිනයක්‌ විය. වැස්‌සට පැරදීමට අපේ සූදානමක්‌ නැත. පියාගේ අවසාන ඉල්ලීම ඉටු කිරීමට මිතුරාත් ඔබ වෙත සත්‍ය කතා ලබා දීමේ අරමුණින් මාත් මෙහි සත්‍ය දැන ගැනීමට හිතවත් ස්‌වාමීන් වහන්සේ නමකුත් භූත ශාස්ත්රය පිළිබඳ නිපුන තරුණයෙකුත් ප්‍රදේශයේ දඩයමින් ජීවත් වන දක්ෂ වෙඩික්‌කරුවෙකුත් නිවාඩුවට ගමේ පැමිණි ශ්‍රී ලංකා යුධ හමුදාවේ විශේෂ බළකායේ කපිතාන් වරයෙකුත් අප කණ්ඩායමේ සාමාජිකයෝ වූහ. වෙඩික්‌කරුවාගේ ගිනි අවියට අමතරව මා කොළඹ සිට රහසිගතව ගෙන එන ලද බලපත්‍ර සහිත පොයින්ට්‌ දෙකේ ස්‌වයක්‍රීය පිස්‌තෝලයකුත් අප සතු විය. මිතුරාට අයත් පැරණි මිට්‌ෂුබිසි ජීප් රථයෙන් කන්‍යාවන්ගේ කැලයට හැකිතාක්‌ දුර ගොස් ඉන් පසු පයින් යාම අප අරමුණ විය. ගමන ආරම්භ කෙරිණි. සීතල වැහි බිඳුවලින් අප තෙමා දැමුවේ මෙම ගමනට ආසිරි පතන්නාක්‌ මෙනි.
දුර්ග මාර්ගය අවසානයේ අප කණ්‌ඩායම කැලයට ඇතුළු විය. වැස්‌සෙන් ශක්‌තිමත්ව සිටි කූඩැල්ලන්ගෙන් අපට මහත් කරදර විඳීමට සිදු විය. වර්ෂාවෙන් බොහෝ ස්ථාන ජලයෙන් යට වී තිබුණද එම බාධක ජය ගැනීමට තීරණය කළෙමු. දින දෙකක දුෂ්කර ගමනකින් පසු ආසන්න වශයෙන් මීට වසර දාහතකට පෙර මා මිතුරාගේ පියා කඳවුරු ගසාගෙන සිටි ස්ථානය වෙත ළඟා වන විට හවස්‌ වී තිබිණි. අප ගෙන ගිය ද්‍රව්‍ය උපයෝගී කර ගෙන රාත්රිය ගත කිරීම සඳහා කූඩාරමක්‌ තනා ගතිමු. ස්‌වාමින් වහන්සේට කූඩාරම තුළ සැතපීමට සලස්‌වා අප ආසන්නයේ එළියේ ගිමන් හරිමින් සිටියෙමු. කෙමෙන් රාත්රිය උදා විය. මධ්‍යම රාත්රිය ආසන්න වෙත්ම තරුණියකගේ සිහින් ගීත රාවයක්‌ අපටද ඇසෙන්නට විය. අප සූදානම් වුණෙමු. වෙඩික්‌කරුද මා ද ගිනි අවි සූදානම් කර ගත් අතර කපු මහතා ද ලහි ලහියේ සූදානම් විය.
අප ඇය සිටින ස්ථානයට වේගයෙන් දිව ගියෙමු. කපු මහතාගේ මැතිරීමෙන් යම් වෙනසක්‌ සිදු වෙමින් පැවතිනි. ස්‌වාමීන් වහන්සේ කෙලින්ම ඇගෙන් ප්‍රශ්න අසන්නට විය. මීට වසර දාහතකට පමණ පෙර වික්‍රමසූරිය මහතා පැමිණි ආකාරයත් ඔහු මිය යන අවස්ථාවේ අවසාන ඉල්ලීම ලෙස අනතුරෙන් මිය ගිය ගුවන් සේවිකාවගේ ඇට සැකිල්ල සොයා මිහිදන් කරන ලෙස පැවසූ ආකාරයත් ඇයට දැන්වීය. එබැවින් ඇය මිය ගිය ස්ථානය පෙන්වන ලෙසත් අප ධවල තරුණ අවතාරයෙන් ඉල්ලා සිටියෙමු. ධවල තරුණිය ඒ සියල්ල අප හට පෙන්වීමට එකඟ විය. ඇය ලබා දුන් තොරතුරු මත ගල් දෙබොක්‌කාවක්‌ තුළ තිබී ඇගේ අස්‌ථි කොටස්‌ හා ගුවන් සමාගම වෙතින් ඇය වෙත ලබා දුන් රාජකාරී හැදුනුම්පතද අපට සොයා ගත හැකි විය. බෞද්ධ ආගමානුකූලව ඇගේ අස්‌ථි කොටස්‌ මිහිදන් කිරීමට අප තීරණය කළේය. ඒ සඳහා එම ස්ථානය සුදුසු යෑයි තීරණය වුවද ඇගේ ඉල්ලීම වූයේ ඊට පහලින් ඇති දොල පහර අසල ගුවන් නියමු සැමියා වළදැමූ ස්ථානයේ ඇයද වළ දමන ලෙසයි. අපි ඊට එකඟ වූයෙමු.
සියල්ල සූදානම්ය. ස්‌වාමීන් වහන්සේ පිරිත් සඡ්ජායනා කරන්නට විය. සුදු රෙදි කඩක එතූ මාර්ටින් එයාර් ධවල සුරූපිනියගේ ඇට කැබලිති අප විසින් වළ තුළ තැන්පත් කර සෙමෙන් පස් වලින් වැසුවෙමු. කපු මහතාද ඔහුගේ කටයුතු මනා සේ ඉටු කළේය. එදින සවස්‌ යාමය වන විට අප හිටපු වනජීවී නිලධාරී වික්‍රමසූරිය මහතාගේ හා පෘතුගාල ජාතික ගුවන් සේවිකාවගේ ඉල්ලීම වූ ඇගේ අවසාන කටයුතු ඉටු කිරීම හමාර කළෙමු. එදින නැවත රෑ බෝ වූ බැවින් වනය තුළ අප කූඩාරමේ නැවතීමට තීරණය කළේ සියලු දෙනාගේම එකඟතාවයෙන් අනතුරුවයි. හරියටම හෝරා යන්ත්‍රයෙහි රාත්‍රී 12 න් සටහන් විය. සුපුරුදු පරිදි දොල පහර ගලා බසී. අප ඒ දෙස නෙත් අයා සිටියාය. නමුත් එදින රෑ නිරුවත් ධවල සුරූපිනිය එහි නොවූවාය. වසර ගණනකට පසුව ඇය භූතාත්මයෙන් මිදී වෙනත් උපතක් කරා යන්නට ඇතැයි ස්‌වාමීන් වහන්සේ පැවසූහ.
සාගර සම්පත් ජයසිංහ
-උපුටාගැනීමකි-
ජ්‍යොතිර්වේදී
